Bir kishi hamma uchun, hamma bir kishi uchun
Bir kishi hamma uchun, hamma bir
kishi uchun
Samarqand tumanida istiqomat qiluvchi
fuqarolardan biri bel og‘ritmay pul topishning “zo‘r” usulini o‘ylab topdi. Uydan
chiqish shart emas, shunchaki xonadonidagi foydalanilmayotgan issiqxonani xo‘rozlar
jangi uchun “arena”ga aylantirsa kifoya. Shunday bo‘ldi ham. O‘z uyida yashirin
qimorxona tashkil etgan fuqaro har bir tomoshabindan “bilet” uchun 50 ming so‘m,
xo‘roz “trener”laridan jangga tikilgan summaning 10 foizi miqdorida ulush ola boshladi.
Cho‘ntak to‘la pul, oshig‘im olchi deb o‘ylagandir u. Faqat...
— Ish kunim odatdagidek, mahallamdagi
notinch xonadonlarni aylanib, fuqarolarning kayfiyatini o‘rganishdan boshlandi,
- deydi Pulimug‘ob mahallasi profilaktika katta inspektori Munis Alimamatov. – Bizga
qo‘shni bo‘lgan Rajabamin mahallasi profilaktika inspektori qo‘ng‘iroq qilib, hududidagi
xonadonlardan biriga kelib-ketuvchilar ko‘payib qolgani, uy egasining yurish-turishi
o‘zgarganligini aytib qoldi. Nizomga ko‘ra, katta inspektorga “ustoz-shogird” an’anasi
asosida chegaradosh mahallalardagi profilaktika inspektorlari biriktiriladi. Ularga
amaliy ko‘mak berish, ishini muvofiqlashtirish bizning zimmamizda. Shu asosida holatni
birgalikda o‘rganishni boshladik. Qo‘ni-qo‘shnilar, mahalla faollaridan olingan
ma’lumot va kuzatuvlar shubhamizni tasdiqladi. Huquqni muhofaza qiluvchi idoralar
bilan hamkorlikda tezkor tadbir o‘tkazib, qimorxona faoliyatiga chek qo‘ydik.
Pulimug‘ob tumandagi eng katta
mahallalardan biri. Birgina shu hududda 5600 nafarga yaqin aholi istiqomat qiladi,
1086 xonadonda 1270 taga yaqin oila yashaydi. Markazidan Samarqand shahri va Toyloq
tumanini o‘zaro bog‘lovchi Panjikent ko‘chasi kesib o‘tgan ushbu mahallada kriminogen
vaziyat har doim ham yaxshi bo‘lmagan. Aholisi ko‘p, kelib-ketuvchi, yo‘lovchilar
ham. Shunga yarasha savdo va xizmat ko‘rsatish shoxobchalari soni tobora ortib bormoqda.
Bu profilaktika inspektori uchun haqiqiy sinov.
- 2023 yilda mahallamizda 38 ta
jinoyat qayt etilgan, “qizil” toifada edik, - deydi inspektor. – Shundan 7 tasi
oldini olish mumkin bo‘lgan jinoyatlar toifasiga kiradi. Xatolardan tegishli xulosa
chiqardik. Mahalla faollari bilan hamjihatlikda olib borgan profilaktik ishlarimiz
natijasida o‘tgan yilning to‘rtinchi choragida “sariq” toifaga, joriy yildan esa
“yashil” toifaga o‘tdik. Bu yil hisobidan birorta jinoyat sodir etilmadi.
Ayni natijaga erishish uchun inspektor
kunini yuqorida aytib o‘tilganidek muammoli xonadonlarni “ziyorat” qilishdan boshlar
ekan. Keyingi manzil Panjikent ko‘chasi bo‘ylab joylashgan savdo va xizmat ko‘rsatish
shoxobchalari hamda maktab bo‘ladi.
- Maktabimiz u qadar katta emas,
307 nafar o‘quvchi o‘qiydi, - deydi 42-umumta’lim maktabi direktori o‘rinbosari
Sh.Safarov. – Shunday bo‘lsa-da, profilaktika inspektori tez-tez kelib, o‘quvchi-yoshlar
o‘rtasida suhbat va boshqa tadbirlarni o‘tkazib ketadi. U bilan hamkorlikda davomati
past yoki o‘qishga qatnamay qo‘ygan o‘quvchilarning uyiga borib, oilaviy vaziyatini
o‘rganamiz. Yoshlarning bo‘sh vaqtini to‘g‘ri tashkil etish bo‘yicha takliflar ishlab
chiqamiz.
“Bir kishi hamma uchun, hamma
bir kishi uchun”. Bu iborani ko‘pchiligimiz Aleksandr Dyumaning “Uch mushketyorlar”
asari orqali yaxshi bilamiz. Bu gal uni mahalla faollarining faoliyatini kuzatish
davomida xotirladim. Haqiqatan ham bu mahalladagilar “u ish seniki, bu ish meniki”,
deb o‘tirmas ekan. Muammo paydo bo‘ldimi, barcha bir yoqadan bosh chiqaradi. Jarayonda
mahalla nuroniylari bosh-qosh bo‘ladi.
- Shunday otinoyilarimiz borki,
birorta oilada nizo chiqsa, uni hal qilmasdan uyiga ketmaydi, - deydi mahalla xotin-qizlar
faoli Mehriniso Qosimova. – Biz ulardan ibrat olamiz. Yangi ishga qo‘l urishdan
oldin maslahat solamiz. Mahalla aslida shunday hamjihat bo‘lishi kerak. Odamlar
biror nojo‘ya ish qilishdan oldin o‘ziga “Mahalla-ko‘y nima der ekan?”, “Qo‘shnilar
oldida uyatli bo‘lmaymizmi?”, degan savollarni bersa, demak shu mahallaning vijdoni,
ya’ni nuroniy-keksalari ishlayotgan bo‘ladi. Bizda shunday.
Profilaktika inspektorining har
bir daqiqasi hisobda. U biz bilan suhbat chog‘ida ham murojaat va maslahatga kelgan
fuqarolar bilan ishlashdan to‘xtagani yo‘q. Asosiysi, inspektor ham, mahallaning
boshqa faollari ham o‘z ishini bilib, yaxshi ko‘rib bajarmoqda. Bunday yondashuv
samarasiz bo‘lmaydi, albatta.
Asqar BAROTOV.